« آنها (کارگران) باید با عظمت باشند، نه تنها از نظر تعداد کسانی که در جشن شرکت می کنند، بلکه همچنین از نظر سازمان یابی و آگاهی طبقاتی شرکت کنندگان و اراده شان در انجام پیکاری خلل ناپذیر برای رهایی سیاسی خلق روسیه و برای ایجاد فرصتی تازه به منظور پیشرفت طبقاتی پرولتاریا و مبارزۀ آشکارش برای سوسیالیسم ».
لنین - پیشگفتار برای جزوۀ روزهای ماه مه در خارکف
فرشید شکری

تاریخچه:

در چهارم ماه مه سال ١٨٨٦ یعنی در چهارمین روز اعتصاب و تجمعات اعتراضی کارگران آمریکایی و مهاجر در شهر شیکاگو که خواستار تعدیل و کاهش ساعات کار از ده ساعت به هشت ساعت شده بودند، پلیس آمریکا به روی معترضین آتش گشود. در این حادثه شماری جانباختند و تعداد زیادی به شدت مجروح شدند. بر پایۀ اخبار و تفسیرهای آن دوران در مورد این واقعۀ جانگداز، قانون گذاران ایالات متحده قول داده بودند که در نخستین روز ماه مه ١٨٨٦، ساعات کار را به هشت ساعت در روز کاهش دهند، ولی چنین نکردند و در نتیجه کارگران در اعتراض به وعده های دروغ نمایندگان بورژوازی ایالات متحده، در همه جای این کشور دست به اعتراض زدند. طبق اسناد موجود آن اعتصاب عظیم و سراسری در یک ‌هزار و دویست کارخانه و کارگاه براه افتاده بود که حدود نود هزار کارگر شیکاگویی در آن شرکت کرده بودند.
در همان گزارشات می خوانیم:

« وقتی کارگران شیکاگو و توده های حمایت کننده از محل تجمع خود به سمت نقاط دیگر شهر راهی شدند، مأموران پلیس در مقابل ایشان ظاهر گردیدند. آنها از تجمع کنندگان خواستند که متفرق شوند و به خانه هایشان برگردند که در این اثنا انفجاری صورت گرفت. آن انفجار به کشته شدن یک مامور پلیس و زخمی شدن چند نفر انجامید. این انفجار باعث شد تا پلیس به سوی اعتصابیون و مردم عادی تیراندازی کند. آمار دقیق کشته‌ شدگان اعلام نشده، ولی اسامی انبوه مجروحان را دریافت کرده ایم ».

در آن زمان مأموران پلیس با اعمال خشونت و وحشیگری جمعیت عظیم معترضین را پراکنده کردند. در رویداد چهارم مه ١٨٨٦ هشت نفر بعنوان سازمان دهندگان اصلی اعتصاب و اعتراضات شیکاگو دستگیر شدند. پنج نفر از دستگیر شدگان کارگران مهاجر آلمانی تبار، و یکی هم آلمانی تبعۀ آمریکا بود. هفت نفر از این مبارزان راه رهایی طبقۀ کارگر از ستم و استثمار طبقاتی به اتهام کمونیست بودن حکم اعدام گرفتند که چهار تن از آنان بدار آویخته شدند و یکی هم پیش از اجرای حکم خودکشی کرد. فرماندار ایالت حکم دو تن از محکومین به اعدام را به حبس ابد تخفیف داد و نفر هشتم هم به ۱۵ سال حبس محکوم گردید.
با پخش خبر یورش سبعانۀ پلیس شیکاگو به معترضین، و آنگاه خبر اعدام آن کارگران پیشرو، در اکثر ممالک جهان مراسم هایی در گرامیداشت یاد جانباختگان این رخداد برگزار و مرتباً این مراسم ها تکرار گردیدند. از آن تاریخ به بعد تدریجاً روز اول ماه مه بعنوان روز جهانی کارگر شناخته شد.

کارگران کمونیست و اول مه:

هر ساله، در این روز خجسته پرولتاریای تمامی کشورهای جهان بازو در بازوی همدیگر جلوه هایی از قدرت طبقاتی اشان را به نمایش می گذارند. در این روز رژۀ عظیمی براه می افتد که امید به اتحاد طبقاتی و انترناسیونالیسم پرولتری را در دلها زنده می سازد. این همایش بزرگ در بطن کشمکش طبقاتی حاضر نه فقط جشن و سروریست برای تولید کنندگان ثروت و نعمات دنیا، بلکه می تواند اعلان صف آرائی و باهم بودن آنان علیه ثروتمندان و ستمگران باشد. روز جهانی کارگر، روز به تصویر درآمدن همبستگی ها، روز اعلام انزجار از بی حقوقی ها، روز صدور کیفرخواست انسانیت علیه بربریت، و بشارت دهندۀ روزیست که در آن استثمار شوندگان به تعیین تکلیف نهایی با استثمارکنندگان و نمایندگان سیاسی آنها خواهند پرداخت.
هنگامی کارگران در این همایش طبقاتی مشت هایشان را بالا می برند و فریاد حق طلبی سر می دهند، کاملاً می شود نفرت بسیاری از ایشان را نسبت به این نظم وارونه دریافت. می شود عمق نارضایتی بخش های وسیعی از کارگران را از این مناسبات تولیدی بخوبی فهمید. بنابر این بایستی فعالین کارگری چپ و کمونیست در این روز توده های پرولتر را به اعتراض علیه نظام سرمایه داری فرابخوانند و توأم با آن تلاش کنند تا صدای مخالفت و مرزبندی جدی با رفرمیسم و سندیکالیسم بیش از پیش تقویت شود. میباید به این مناسبت مطالبات رادیکالی را در قطعنامه های اول مه طرح کرد که در مبارزات روزمرۀ کارگران در گوشه و کنار جهان به گوش می رسند. جا دارد تا مراسم های اول مه حاوی این پیغام به طبقات حاکم باشد که ای بیدادگران، ای ستمگران و ای زورگویان عاقبت شماها بازندۀ این نبرد طبقاتی خواهید بود چون ما با پشت بستن به نیروی طبقاتی امان، و با استمرار بخشیدن به پیکارهایمان حکم تاریخ را جاری خواهیم ساخت و قدرت و صلابت شماها را با تکیه بر عمل و پراتیک انقلابی امان بزیر خواهیم کشید. جا دارد تا در راهپیمایی های روز جهانی کارگر به چپ نماهای خرده بورژوا و بورژوا نیز بفهمانیم که هر چقدر هجونامه بنگارند باز قادر نمی گردند پیکارهای ما پرولتاریای جهان را از جوهر انقلابی اشان تهی کنند.
کارگران کمونیست _ در هر کجا باشند _ در حد توان می کوشند توده های کارگر در این جشن بزرگ با شعار زنده باد انقلاب کارگری که بیان خواست دگرگونی های بنیادین (ایجاد سوسیالیسم، لغو سیستم کارمزدی، محو طبقات و برقراری کمونیسم) از طریق انقلاب است، به حرکت درآیند تا لرزه بر اندام طبقات حاکم بیفتد. کارگران کمونیست سعی می کنند توده های کارگر با شعار زنده باد سوسیالیسم رژۀ خود را آغاز نمایند تا مغلطه گویان و خادمین سرمایه که به جامۀ مدافعین طبقۀ کارگر درآمده اند با این وصف مبارزات انقلابی آنان را علیه کارفرماها و دولت هایشان برنمی تابند، و صرفاً رفرم و اصلاح را تبلیغ و ترویج می کنند از اجرای نقشه هایشان و سنگ اندازی در مسیر پیشروی پیکارهای ضد سرمایه داری، نومید گردند. کارگران کمونیست برآنند تا با فریادهای پرطنین خود اغیاران و کسانی را که خواسته و ناخواسته با ردیف کردن تزهائی و آوردن استدلالات بی اساسی مارکسیسم را از روح انقلابی اش تمیز می دهند و یا انقلاب کارگری و ایجاد سوسیالیسم را به زمانی نامعلوم حواله می کنند، مقهور سازند.

ویژگی امسال:

و اما ویژگی اول ماه مه امسال در دنیا؛ کارگران جهان همچون سال ٢٠٠٩، در شرایطی به استقبال این روز می روند که با سپری شدن تقریباً دو سال از آغاز بحران سرمایه داری ( بن بست اقتصادی و شکست ایدئولوژی کاپیتالیسم ) همچنان زندگی دهها و صدها میلیون نفر از هم طبقه ای های آنان در معرض خطر قرار دارد. پیامدهای بحران اخیر از قبیل بیکارسازیها، پائین رفتن میزان دستمزدها و اضافه شدن ساعات کار تا هم اینک و در همین سطح، سبب بروز معضلات و ناهنجاریهای اجتماعی پر شماری در جوامع سرمایه داری پیشرفته و درحال توسعه شده است. درعین حال بحران کنونی و سرشکن شدن عوارض آن بر شانه های طبقۀ کارگر و مزدبگیر توسط سرمایه داران و هیئت های حاکمه، تا اینزمان برآیندهای اعتراضی زیادی را در اکثر نقاط جهان بدنبال داشته است.
تظاهرات ها و اعتصابات گاه و بیگاه کارگری در اروپا، ایالات متحده و مناطق دیگر، همپای متجلی نمودن پتانسیل و ظرفیت بالقوۀ طبقۀ کارگر در مقابله با تعرضات بورژوازی، مبین حادتر شدن کشمکش طبقاتی در سطح ماکرو و شروع دور جدیدی از جدال های کارگری می باشند. مصاف کارگران علیه هجوم بورژوازی و خدم و حشم این طبقه، کارزار شعف آفرین و امید بخشی را به تصویر درآورده است که قدر به یقین پیوستگی این درهم ریختگی یا آشفتگی اقتصادی ای _ که برخلاف ادعای دولت ها برطرف نگردیده _ به تعدد و کثرت مبارزات کارگری و به میدان آمدن جنبش های اجتماعی خواهد افزود.
این وضعیت مجال و بستر مساعدتری برای تمامی بخش های جنبش کمونیستی در دنیا ببار آورده تا بشرط کار آگاهگرانه، و هدایت عملی اعتراضات آتی، چشم انداز و بدیل خود را در میان توده های میلیونی کارگران گسترش دهند. « پیشبرد این امر، و مبارزۀ طبقاتی، از کمونیست ها می خواهد تا روی شدت یافتن، و هماهنگ شدن اعتراضات کارگری علیه جهت گیریهای دول بورژوایی _ که برای نجات سرمایه داران از بحران اقتصادی حاضر اتخاذ شده اند _ بیشتر تمرکز کنند ».

روز جهانی کارگر در ایران و شرایط موجود:

کارگران ایران هم در سپیده دم اول مه به سان کارگران اغلب کشورها با نگاه به افق رهائی خود از چنگال ستم طبقاتی، به پیشواز این روز فرخنده می شتابند. ولیکن کارگران ایران در حالی می خواهند اول مه را جشن بگیرند که مضاف بر سهم بردن از آسیب های بحران نظام سرمایه داری در ایندوره، هنوز از متشکل شدن در نهادهای توده ای و طبقاتی اشان محروم مانده اند و هنوز دستمزدهایشان مثل سال های گذشته چندین مرتبه زیر خط فقر قرار دارد؛ کارگران ایران در حالی جهت برگزاری مراسمات روز جهانی کارگر آماده می شوند که در طول این سی و یک سال قسمت و عایدی ای غیر از فقر، گرسنگی، تجربۀ شرایط برده وار کار، و سرکوب و کشتار نداشته اند؛ کارگران ایران در حالی به فکر تدارک مراسم در این روز هستند که در این سه دهه، خصوصاً در بیست سال اخیر روزی نبوده تا خود و هم طبقه ای هایشان در اثر روی آوری جمهوری اسلامی به مدل های جدید رشد اقتصادی (کاهش نقش دولت در اقتصاد و افزایش بخش خصوصی _ نئولیبرالیسم ) یا به بهانه های متعدد دیگری مانند کسادی بازار و ورشکستگی واحدهای تولیدی، کمبود مواد اولیه و توقف تولید، و ... دسته دسته بیکار و اخراج و روانۀ خانه هایشان نشده باشند؛ معهذا در متن این شرایط دهشتناک و در رویارویی با حملات بورژوازی حاکم، راه بندان ها، تجمعات اعتراضی و اعتصابات بی شماری در مراکز بزرگ و کوچک تولیدی، علیه سیاست عدم پرداخت دستمزدها، و اخراج و بیکارسازی ها در مقابل وزارتخانه ها یا نهادهای رژیم اسلامی- سرمایه داری ایران مداوماً راه اندازی شده اند. علاوه بر این در پنج، شش سال اخیر شاهد پدید آمدن کمیته هایی مرکب از پیشروان کارگری، بازگشایی سندیکای شرکت واحد، و تأسیس سندیکای شرکت نیشکر هفت تپه بوده ایم که این واقعه های شور آفرین دال بر این واقعیت است که خواست ایجاد تشکل های طبقاتی و سراسری در بین توده های کارگر کشور بدرجات بالایی عمومیت یافته است. همچنین پیکار برای افزایش دستمزدها در این مقطع _ که عرصه ای از مبارزات کارگری علیه نظام سرمایه داریست _ می رود تا رژیم اسلامی سرمایه داری ایران را با چالشی جدی روبرو سازد. این حماسه آفرینی ها، این تلاش ها و این جدال های خستگی ناپذیر و بدون درنگ برغم وجود خفقان حاکم، مرارت ها، سختی ها و موانع فراوان، نشانۀ ارادۀ خلل ناپذیر توده های کارگر جامعه در راستای دستیابی به حقوق و مطالباتشان است.
باشد تا در اول ماه مه امسال ضمن برگزاری هرچه با شکوهتر این روز و آراستن آن با شعارهای زنده باد انقلاب کارگری، و زنده باد سوسیالیسم، رساتر از پیش بر مطالبات محوری (ایجاد تشکل های مستقل و طبقاتی، و افزایش دستمزدها) تأکید ورزیم. باشد تا همزمان با تأکید بر ضرورت همکاری و اتحاد گرایشات رادیکال کارگری به حمایت های وسیعتر از مبارزات زنان، دانشجویان و ملل تحت ستم علیه رژیم، مبادرت کنیم. باشد تا در این روز یک بار دیگر پیمان همبستگی طبقاتی و اتحاد مبارزاتی خود را با پرولتاریای جهان برای تقویت جدالهای جاری و سد کردن حملات سرمایه داران و دولت هایشان در این دوره (بحران اقتصادی) تجدید نمائیم و به بورژوازی تمامی کشورها در هر لباسی بفهمانیم که ما کارگران این سرزمین در امر پرتوان کردن جنبش کارگری و کمونیستی جهان لحظه ای تعلل نخواهیم کرد و به مصاف هایمان تا تحقق انقلاب کارگری [در همه جا] ادامه می دهیم.

زنده باد روز جهانی کارگر

زنده باد کمونیسم

فرشید شکری - ١۴/٠۴/٢٠١٠