* تاریخچه روز جهانی کارگر
١٢۵ سال پیش در اول ماه مه ١٨٨٦، کارگران شیکاگو و به ویژه کارگران زن که از مذاکرات نتیجه ای نگرفته بودند، برای کاهش ساعت کار، جلوگیری از اخراج کارگران، مزد یکسان برای زنان و مردان کارگر و حق برپایی اتحادیه های مستقل کارگری راهپیمایی کردند. پلیس سرمایه حرکت آرام کارگران را وحشیانه به خاک و خون کشید و چند روز بعد، دادگاه چند تن از رهبران کارگران را به مرگ محکوم کرد. یکی از رهبران کارگران اعتصابی ، پس از اعلام رأی، در برابر دادگاه چنین گفت:" کارگران اینک دریافته اند که می توانند با اتحاد و همبستگی و مبارزه ی جمعی بر مشکلات خود فائق آیند، کارگران دریافته اند که چه قدرت عظیمی در اتحاد آنان نهفته است و به همین دلیل است که کارفرماها با تمام توان می کوشند تا اتحاد کارگران را بشکنند و تجمع کارگران را به خاک و خون کشند.
در سال ١٣٨٩ سه سال پس از قتل عام کارگران شیکاگو، کنگره ی بین الملل دوم، روز اول ماه مه را روز جهانی طبقه کارگر نامید و با گذشت زمان و مبارزات پی گیر کارگران، اول ماه مه (١١ اردیبهشت) به عنوان روز جهانی کارگر در سراسر جهان شناخته شد. در این روز، کارگران سراسر جهان با برپایی مراسم گوناگون می کوشند تا اول ماه مه را به روز همبستگی طبقاتی خود در برابر سرمایه و پشتیبانان و نمایندگان رنگارنگ آن بدل کنند. در ایران نیز بیش از نود سال است که کارگران اول ماه مه (١١ اردیبهشت) را گرامی می دارند و می کوشند که صف مستقل خود را در برابر ستم سرمایه مستحکم کنند.
کارگران ایران در شرایطی به استقبال روز جهانی کارگر می روند که هنوز حق برپایی مراسم به مناسبت این روز از طرف مسئولین به رسمیت شناخته نشده است.
کارگران ایران در شرایطی به استقبال روز جهانی کارگر می روند که با وجود حداقل دستمزد ٣٣٠ هزار تومانی و حذف یارانه ها، خانواده های کارگری و به ویژه فرزندان آن ها بیش از پیش از حداقل زندگی انسانی محروم می شوند.عواقب ناشی از این فشارها چیزی نخواهد بود جز سوء تغذیه، بیماری و ترک تحصیل فرزندان کارگران و...
* آشنایی با قوانین بیمه بیکاری
طبق ماده ١ قانون بیمه بیکاری، کلیه کسانی که تحت پوشش قانون تأمین اجتماعی، (و به تبع آن تحت پوشش قوانین کار و کار کشاورزی) هستند، می توانند از این بیمه استفاده کنند. از نظر این قانون، بیمه شده بیکار، بیمه شده ای است که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده کار باشد.
- شرایط دریافت بیمه بیکاری و مراحل اقدام آن
الف. بیمه شده، قبل از بیکار شدن، حداقل شش ماه سابقه ی پرداخت حق بیمه را داشته باشد. کسانی که به علت بروز حوادث طبیعی و غیر مترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ، آتش سوزی و ... بیکار می شوند، نیاز به داشتن شش ماه سابقه پرداخت حق بیمه ندارند.
ب. کارگر خود ترک کار نکرده باشد و یا استعفا نداده باشد.
ج. بیمه شده باید حداکثر تا سی روز از تاریخ بیکاری، مراتب بیکاری و آمادگی خود برای اشتغال به کار تخصصی و یا مشابه آن را به واحدهای کار و امور اجتماعی اطلاع دهد. مراجعه بعد از سی روز، فقط با عذر موجه و با تشخیص هیأت حل اختلاف، تا سه ماه امکان پذیر خواهد بود.
*** آيا مي دانيد ؟
♦ طبق ماده ٧ قانون بیکاری، مقرری بیمه بیکاری از روز اول بیکاری قابل پرداخت است.
♦ طبق ماده ٦ قانون بیکاری، مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری جزء سوابق پرداخت حق بیمه محسوب خواهد شد.
♦ طبق ماده ٧ قانون بیکاری، افراد مسن مشمول این قانون که ۵۵ سال سن و بیشتر دارند تا زمانی که مشغول به کار نشده اند، می توانند تا رسیدن به سن بازنشستگی، تحت پوشش بیمه بیکاری باقی بمانند.
♦ طبق ماده ٨ قانون کار، هرگونه شرایط در قرارداد کار، یا تغییرات بعدی در آن، در صورتی اعتبار خواهد داشت که برای کارگر حقوق و مزایایی کمتر از امتیازات موجود در قانون کار در نظر گرفته نشده باشد.
♦ طبق ماده ٢٢ قانون کار، در پایان کار، کلیه مطالباتی که ناشی از قرارداد کار و مربوط به دوره اشتغال کارگر در موارد فوق است، به کارگر و در صورت فوت او، به وراث قانونی وی پرداخت خواهد شد.
♦ طبق ماده ٢٩ قانون کار، در صورتی که بنا به تشخیص هیئت حل اختلاف، کارفرما موجب تعلیق قرارداد از ناحیه کارگر شناخته شود، کارگر استحقاق دریافت خسارت ناشی از تعلیق را خواهد داشت و کارفرما مکلف است کارگر تعلیقی از کار را به کار سابق وی باز گرداند.
♦ طبق ماده ٦٣ قانون کار، علاوه بر تعطیلات رسمی کشور، روز کارگر (١١ اردیبهشت) نیز جزء تعطیلات رسمی کارگران به حساب می آید.
♦ طبق ماده ٩٧ قانون کار، قرارداد عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی، کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می دهد.
♦ طبق ماده ١٨٣ قانون کار، کارفرمایانی که برخلاف ماده ١۴٨ این قانون از بیمه نمودن کارگران خود خودداری نمایند، علاوه بر اینکه موظف هستند کلیه حق بیمه (سهم کارفرما) را پرداخت نماید، به جریمه نقدی از دو تا ده برابر حق بیمه مربوطه محکوم خواهند شد.
* آمارها چه می گویند؟
* بنا به آمارهای ارائه شده توسط سازمان جهانی کار، روزانه ۶٠٠٠ کارگر در جهان بر اثر حوادث و بیماری های ناشی از مواد سمی در محل کار، جان خود را از دست می دهند. سالانه ٢٧٠ میلیون حادثه ی ناشی از کار در جهان رخ می دهد، ١۶٠ میلیون نفر به بیماری های ناشی از کار، مبتلا و ٧ میلیون نفر دچار از کار افتادگی می شوند. این تنها گوشه ای از بهره کشی نظام سرمایه داری از کارگران است.
* در پژوهشی که از ٢٨٣ کارگاه قالی بافی در اصفهان انجام شده است موارد زیر شناسایی شده اند: بیماری های تنفسی، سردرد شدید، ناراحتی چشمی، امراض پوستی و بخصوص ناراحتیهای عصبی و روانی در میان زنان کارگر همه گیر است.
* نزدیک به3میلیون و ۴٠٠ هزار کارگر کشاورزی در ١٨/۵ میلیون هکتار در حال کار هستند، هر ساله فقط در استان گلستان ۵٠٠ کارگر کشاورزی بخاطر نداشتن لباس های ایمنی و نبود آموزش استفاده از مواد دفع آفات نباتی، جان خود را از دست می دهند. علت مرگ ٣۵٠ نفر، سرطان معده و ١۵٠ نفر سرطان حلق و حنجره و خون گزارش شده است.
* تشکل کارگری
و نقش مقاولهنامههای ٨٧ و ٩٨ سازمان جهانی کار
از بدو پیدایش نظام سرمایهداری تاکنون کارگران همواره در کشمکشی دائمی با سرمایهداران، برای احقاق حقوق انسانی و طبقاتی خویش بوده اند و تنها هرگاه که به نیروی عظیم اتحاد و همبستگی خویش و تشکل های واقعی خود تکیه کرده اند، توانسته اند صاحبان سرمایه را به عقب نشینی وادار کنند و خواستهای بر حق خود را به نظام استثمارگر سرمایه تحمیل نمایند. حقوقی چون کاهش ساعات کار، افزایش ایمنی محیط کار، بهبود شرایط کار، تامین اجتماعی و بیمه بیکاری. اگرچه این حقوق و نظایر آن نتیجه سالها مبارزه است اما سرمایهداری همواره در تلاش است که به راحتی همین حداقل ها را هم نادیده بگیرد. نظام سرمایهداری به درستی میداند که تشکل و اعتصاب قویترین مانع برای استثمار و بردگی طبقه کارگر و افزایش سود نجومی سردمداران سرمایه است، بنابراین همواره با تمام قوا کوشیدهاست تا این حق مسلم را از تنها طبقه مولد ثروت و سرمایه جامعه برباید تا آسانتر بتواند به همان حقوق و دستاوردهایی که در طول سال ها مبارزه، جانفشانی و فداکاری کارگران به دست آمده، دستاندازی کند. امروزه با تلاش پیگیرانه کارگران آگاه و مبارز جهان، حق ایجاد تشکلهای کارگری به عنوان حقی بدیهی در قوانین بسیاری از کشورها به رسمیت شناخته شده است و سازمان جهانی کار که جمهوری اسلامی ایران نیز رسمن در آن عضویت دارد، به صورت مشخص در مورد حق ایجاد تشکل، مواد ٨٧ و ٩٨ مقاوله نامه را به تصویب رسانده است.
* خلاصه مواد ٨٧ و ٩٨ مقاوله نامهی سازمان جهانی کار
- طبق ماده ٨٧، ایجاد تشکلهای کارگری حق مسلم کارگران است و در این زمینه نیازی به کسب مجوز از هیچ مرجع یا نهادی نیست و دولتها و سازمانهای وابسته به آن حق هیچگونه مداخله، تعیین تکلیف یا ایجاد محدودیت برای آن ندارند.
- طبق ماده ٩٨، عضویت هر کارگر در اتحادیه یا تشکلهای کارگری نباید باعث هیچگونه محدودیت در شرایط کاری و استخدامی وی گردد. کارفرمایان حق ندارند با اقدامات مداخله گرایانه یا با حمایت مالی خود تشکلها را تحت کنترل خود درآورند، حتا اگر شرایط و قوانین به گونهای است که در فعالیت تشکلها خلل ایجاد شود نظام اداری موجود و قوانین باید به گونهای تغییر کنند تا امکان فعالیت آن تشکلها فراهم شود.
تهیه شده توسط جمعی از کارگران
دنیای رؤیای من
من در رؤیای خود دنیائی را می بینم که در آن هیچ انسانی،
انسان دیگررا خوار نمی شمارد.
زمین از عشق و دوستی سرشار است و صلح و آرامش،
گذرگاه هایش را می آراید.
من در رؤیای خود دنیائی را می بینم که در آن همگان
راه گرامی آزادی را می شناسند.
حسد جان را نمی گزد و طمع، روزگار را بر ما سیاه نمی کند.
من در رؤیای خود دنیائی را می بینم که در آن سیاه یا سفید،
در هر نژادی که هستی، از نعمت های گسترۀ زمین سهم می برد.
هر انسانی آزاد است. شوربختی، از شرم سر به زیر می افکند و
شادی، همچون مرواریدی گران قیمت نیازهای تمامی بشریت را بر می آورد.
چنین است دنیای رؤیای من!
شاعر سیاهپوست: لنگستون هیوز
١ مه - ١١ اردیبهشت
روز جهانی کارگر گرامی باد
تغییر قوانین به سود کارگران، تنها با
تشکل های مستقل، منسجم و سراسری کارگری امکان پذیر است.
کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل های کارگری
مه ٢٠١١ - اردیبهشت ١٣٩٠