افق روشن
www.ofros.com

روز جهانی کارگر، صحنه‌ اعتراض به سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها


دویچه وله                                                                                                   پنجشنبه ١٦ اردیبهشت ١٣٨٩

در آلمان حدود ۴۵۰ مراسم مختلف به مناسبت روز کارگر برگزار شد. در یونان مردم در اعتراض به سیاست‌های صرفه‌جویانه‌ی دولت به خیابان‌ها ریختند. در روسیه نیز معترضان خواستار کناره‌گیری ولادیمیر پوتین از ریاست دولت شدند.
اتحادیه‌ها و سندیکاهای کارگری آلمان در راهپیمایی‌های سنتی خود به مناسبت روز کارگر (اول مه) از جمله به دستمزدهای پایین، عدم اطمینان شغلی، شرایط کاری نامناسب، نقش زنان در بازار کار و سیاست‌های اقتصادی دولت جدید اعتراض کردند. کلیساهای آلمان نیز بر لزوم احترام به "کرامت انسان" در بازار کار تأکید کردند. در پایان راهپیمایی‌های روز کارگر در آلمان، به صورت سنتی بیانیه‌ای صادر شد. مسائل زنان شاغل یکی از موضوعاتی بود که در بیانیه‌های روز اول ماه مه امسال (۲۰۱۰) به آن پرداخته شد. میشائل زومر، رئیس اتحادیه سندیکاهای کارگری آلمان، در سخنرانی خود پس از پایان مراسم در ایالت اِسِن، زنان را یکی از اقشاری نامید که در بازار کار حقوق‌شان پایمال می‌شود. به گفته‌ی او نباید از زنان به‌عنوان "پیاده‌نظام کمکی" استفاده کرد.
مدیر کانون علمی مطالعات اجتماعی برلین نیز از دیگر چهره‌هایی بود که به خانواده و موضوع اشتغال زنان اشاره کرد. به اعتقاد وی، آلمان دیگر نمی‌تواند از زنان تحصیل‌کرده و کارآزموده و اقشار مسن چشم بپوشد یا کودکان خانواده‌های بدون تحصیلات عالی را به حال خود رها کند. او از سیاستمداران کشورش خواست تا حتی در دوران صرفه‌جویی‌های اقتصادی شرایطی را فراهم کنند که کودکان در مهد کودک‌ها به صورت تمام وقت نگهداری شوند تا بتوان از تمام ظرفیت‌های کاری مادران استفاده کرد. کارهای پاره‌وقت، قراردادهای موقت، دستمزدهای پایین و بخورونمیر، از دیگر نکاتی بودند که در بیانیه‌ی روز کارگر در آلمان، به آنها پرداخته شد.

هشدار در مورد بحران مالی دوم
رئیس اتحادیه سندیکاهای کارگری آلمان از دولتمردان این کشور خواست تا مقررات سختگیرانه‌ای در مورد گردش مالی بازار کار در پیش بگیرند تا از بروز بحران مالی دوم جلوگیری شود؛ بحرانی که تهدیدی برای دمکراسی و صلح در جهان است و به سادگی بحران نخست قابل کنترل نخواهد بود. میشائل زومر با تأکید بر لزوم کنترل فعالیت‌های بانکی و مالی خواستار بستن مالیات بر تَراکُنش‌های مالی بین‌المللی شد.
زومر هم‌چنین بر افزایش مالیات افراد پردرآمد تأکید کرد و سیاست‌های حزب دمکرات‌های آزاد برای کاهش مالیات را "نهایت بی‌عدالتی" و "خیانت به اندیشه‌های جامعه‌ی سوسیالیستی" خواند. دمکرات‌های آزاد اکنون در ائتلاف دولتی آلمان حضور دارند، و یکی از شعارهای اصلی‌شان کاهش مالیات‌هاست.
ماتیاس یِنا، رئیس اتحادیه سندیکاهای کارگری ایالت بایرن آلمان نیز در مراسم روز کارگر به انتقاد از کارفرمایان پرداخت. به گفته‌ی او، کارگران گاه دستمزدهایی دریافت می‌کنند که "هرگز" کفاف زندگی‌شان را نمی‌دهد. به اعتقاد او کارفرمایان بخشی از هزینه‌های زندگی کارگران خود را نیز در قالب بیمه‌های دولتی و بیکاری، به دوش دولت تحمیل می‌کنند. وی سیستم مالی کنونی کشورش را بیمار خواند و تأکید کرد که این روند باید هر چه زودتر اصلاح شود.

بیانیه‌ها و موضع‌گیری‌های کلیسا و چهره‌های مذهبی
یک ناشر آثار کاتولیک و نظریه‌پرداز اخلاق اجتماعی، در سخنان خود به مناسبت روز کارگر گفت که با بیکاران و جویندگان کار در بازار کار "به‌دور از کرامت انسانی" رفتار می‌شود. کاردینال برلین نیز طرفداری خود از تعیین قانونی حداقل دستمزد و امنیت شغلی را اعلام کرد. گِئورگ اشترتسینسکی شامگاه جمعه در یک مراسم مذهبی گفت: «اگر می‌پذیریم که هرکس باید با کار خود بتواند مخارج زندگی‌اش را تأمین کند، باید حداقل دستمزد را هم تضمین کرد». او هم‌چنین خواستار تدابیری شد که اگر کارگران "غیرقانونی" حق‌شان ضایع می‌شود، بتوانند در دادگاه دادخواهی کنند، بدون این‌که اخراج از کشور تهدیدشان کند. او موارد یادشده را عرصه‌هایی دانست که کلیسا باید برای بهبود شرایط‌ این افراد تلاش کند.
در آلمان نهادهایی هم‌چون نهضت کارگران و کارمندان کاتولیک (KAB) وجود دارد که به چنین اموری رسیدگی می‌کند.

یونان و روسیه، صحنه‌ی اعتراض به دولت
بنا به برآوردِ پلیس، حدود ۱۷ هزار نفر در اعتراض به سیاست‌های دولت، اتحادیه‌ی اروپا و صندوق بین‌المللی پول، به خیابان‌ها ریختند. پلیس معترضانی را که قصد ورود به ساختمان پارلمان این کشور را داشتند، با گاز اشک‌آور متفرق کرد. از نظر معترضان، سیاست‌های صرفه‌جویانه‌ای که از سوی کشورها و نهادهای بین‌الملی به‌ عنوان شرطِ پرداخت کمک‌ها به دولت یونان عنوان شده‌اند، بار سنگینی بر دوش مردم یونان تحمیل خواهند کرد. افزایش مالیات‌ها یکی دیگر از مواردی‌ست که از آن سخن رانده می‌شود.
در روسیه نیز هزاران طرفدار احزاب کمونیست این کشور، خواستار استعفای نخست‌وزیر، ولادیمیر پوتین شدند. معترضان سیاست‌هایِ اقتصادیِ رئیس جمهور سابق را محکوم و به هزینه‌های بالای زندگی اعتراض کردند. منابع خبری از شرکت حدود ۷/ ۱ میلیون معترض در یکهزار شهر این کشور خبر می‌دهند که عموما از اتحادیه‌های کارگری نزدیک به دولت بودند. رئیس پارلمان روسیه از حزب حاکم می‌گوید که روسیه بحران مالی را پشت سر گذاشته و بیکاری در این کشور رو به کاهش است. کمونیست‌های معترض هم‌چنین خواستار بازگشت روسیه به نظام سوسیالیستی و تشکیل شوروی شدند. اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۹۱ فروپاشید و به ایالت‌های خود تجزیه شد.
روز کارگر در روسیه سال‌هاست که چهره‌ی پیشین را ندارد. در زمان اتحاد شوروی سابق، میلیون‌ها شهروند این کشور به فرمان حزب کمونیست حاکم به همراه پرچم‌های سرخ در خیابان‌های شهرهای بزرگ راهپیمایی می‌کردند. نام این روز پس از فروپاشی شوروی، به ‌"روز بهار و کار" تغییر یافت. مردم این کشور در سال‌های اخیر در تعطیلات روز کارگر، از جمله به پیرایش باغ‌ها و باغچه‌ها و خانه‌های ویلایی خود می‌پردازند که چهره‌ی شاداب خود را در زمستان سرد منطقه از دست داده‌اند.

دویچه وله - BP/DK