افق روشن
www.ofros.com

تلاش کردیم تا صدای کارگران ایران باشیم


پانته‌آ بهرامی                                                                                             چهارشنبه ١٦ آذر ماه ١٣٩٠

فایل صوتی در اینجا کلیک کنید.

پانته‌آ بهرامی ـ در زمینه جنبش کارگری، تارنماهای متفاوتی فعال هستند. "لیبراستارت" LabourStart نام یک تارنمای کارگری است که اخبار جنبش کارگری را به ۲۷ زبان منتشر می‌کند. فارسی نیز یکی از این زبان‌هاست.
این تارنما دوسال است که همایش‌هایی با هدف همبستگی با طبقه کارگر در نقاط گوناگون جهان برگزار می‌کند. تابستان ۲۰۱۰ اولین همایش این تارنما در ونکوور کانادا برگزار شد. در نوامبر سال جاری (۲۰۱۱) دومین همایش در استانبول، در محل اتحادیه کارگران نفت، مواد شیمایی و لاستیک ترکیه تشکیل شد.

همایش استانبول
پروین محمدی، به نمایندگی از "اتحادیه آزاد کارگران ایران" در این کنفرانس شرکت داشت. همچنین فرخنده آشنا، کنشگر کارگری در سوئد با یک گروه سه نفره از "اتحادیه بین‌المللی در حمایت از کارگران ایران" ازجمله شرکت‌کنندگان همایش استانبول بودند و یکی از ۲۱ کارگاه آن را اداره می‌کردند.
فرخنده آشنا می‌گوید: "یکی از دوستانم به تاریخچه جنبش کارگری ایران در سی سال اخیر از سال ۵۷ تا به امروز پرداخت. من نیز گزارشی دادم از وضعیت کنونی طبقه‌ کارگر در ایران، ناامنی شغلی، شرکت‌های پیمانکاری، قانون کار ایران و تغییراتی که می‌خواهد در آن صورت بگیرد و این که چقدر این تغییرات به ضرر کارگران است. علاوه بر آن سرکوب‌های کارگری و این که حقوق‌های‌شان را نمی‌دهند و به سهولت نیز اخراج‌شان می‌کنند را برای حاضران در جلسه باز کردم. در جمع، تلاش کردیم صدای کارگران ایران باشیم و شناختی از وضعیت کارگری در ایران، ارائه دهیم."

حمایت از کارگران اعتصابی ترک
در حاشیه همایش و پیش از آغاز برنامه‌ها، کلیه شرکت‌کنندگان در برنامه در همبستگی با کارگران ترک به محل اعتصاب کارگران شرکت آلمانی "جی آی ای" در استانبول رفتند. این کارگاه قصد داشت ۱۵۰ کارگر ترک را به بهانه ورشکستگی کارخانه اخراج کند.
خانم آشنا در این مورد می‌گوید: "کارگرها مدت‌ها بود که جلوی کارخانه چادر زده و اعتصاب کرده بودند و با خانواده‌های‌شان آنجا جمع می‌شدند. پلیس بارها به آن‌ها حمله و چادرشان نیز را خراب کرده بود. ما یک روز برای همبستگی با این کارگران آنجا جمع شدیم. واقعاً شرایط هیجان‌انگیزی بود. برای من همبستگی با این کارگرها در آن لحظه که از اتوبوس‌ها پیاده شدیم و به آنها اعتصابی پیوستیم، شور و حال خاصی داشت. از همه کشورها هم آمده بودند و با زبان‌های مختلف حرف می‌زدند. آنجا وقتی همه تک تک بلندگو را به دست گرفتند و رو به کارگران اعتصابی صحبت کردند، دیدیم که چه مسائل مشترکی دارند: اخراج کارگران، ناامنی شغلی و نپرداختن حقوق‌ها. من از طرف ایران این موضوع را با کارگران آنجا در میان گذاشتم که در ایران هم دوسال دوسال به کارگرها حقوق نمی‌دهند. در ایران هم کارگرها را به راحتی اخراج می‌کنند و در کارخانه‌ها را می‌بندند.
به هرحال این درد مشترکی بود و ما آنجا به این شکل همبستگی کارگری خود را از کشورهای مختلف اعلام کردیم. در عین حال اعتراض کردیم به وضعیتی که در کل نه فقط در ترکیه، بلکه در کشورهای متعدد وجود دارد و ما نیز به نمایندگی کارگرهای آن جوامع در آنجا بودیم. به نظر من اتحادیه‌های کارگری ترکیه تجربیات خوبی را می‌توانند به کارگران ایران منتقل کنند. آن‌ها هم پیرامون تشکل‌های کارگری‌شان به شدت با دولت درگیر بودند. همینطور در پیوند با سندیکاها و اتحادیه‌های‌شان کارهای جالبی کرده بودند که به نظر من خیلی مفید بود اگر منتقل می‌شد. برای مثال تلفیق کار مخفی و علنی‌شان یا این که وقتی درگیر تظاهرات خیابانی می‌شوند، دیگر این سندیکا نیست که فراخوان می‌دهد، بلکه جریان‌های مخفی‌شا ن است که فراخوان می‌دهد. همه این‌ها تجربیات خوبی بود که حتماً برای طبقه‌ای کارگر ایران هم می‌توانست مفید باشد و یا تجربیات ما برای آن‌ها."

سندیکاهای مستقل
همایش تارنمای "لیبراستارت" اهمیت ویژه‌ای در انتقال تجربه‌های کارگری به ویژه در پیوند با اخراج و تعویق حقوق آنان داشت. صد اتحادیه کارگری در این کنفرانس شرکت داشتند و موضوع استقلال کارگران و اتحادیه‌های کارگری از دولت‌ها ازجمله انگیزه‌های شرکت "اتحادیه بین‌المللی در حمایت از کارگران ایران" بود. فرخنده آشنا در این زمینه نیز می‌گوید: "هدف ما معرفی بهتر مبارزات و چالش‌های جنبش کارگری ایران، وضعیت عمومی طبقه‌ کارگر و اهمیت استقلال واقعی آنها از همه دولت‌های سرمایه‌داری و هرگونه نفوذ سیاسی تشکیلاتی و مالی بود. در واقع پیچیدگی‌های سیاست در ایران، بحران روابط بین‌المللی جمهوری اسلامی، تلاش قدرت‌های بزرگ برای دخالت در تحولات ایران و منطقه و حضور اپوزیسیون دست راستی که از این مداخله‌ها ازجمله حمله نظامی و تحریم اقتصادی حمایت می‌کند، همه مسائلی بودند که هوشیاری و حساسیت بیشتر ما را برای حفظ استقلال جنبش کارگری‌مان می‌طلبدند؛ چه در داخل و در پیوند با رژیم سرکوبگر جمهوری اسلامی و چه از دیگر دولت‌‌های جهان. اهمیت این همایش در آن نهفته بود که صد اتحادیه از ۳۰ کشور جهان در آن جمع شده بودند و این موقعیت خوبی بود تا بتوانیم در پیوند با همبستگی جهانی کارگری تلاش‌هایی انجام دهیم. می‌بینید که در همه دنیا کارگرها در هر سطح و سطوحی بیرون می‌آیند و اعتراض می‌کنند. در چنین شرایطی نیاز به همبستگی جنبش کارگری در سطح جهان وجود دارد. چنین موقعیت و شرایطی این ضرورت را ایجاب می‌کند که همه‌ ما بتوانیم در چنین کنفرانس‌هایی حضور داشته باشیم. الان موقعیت طوری نیست که کارگرها بتوانند فقط در کشور خودشان و به تنهایی مبارزه کنند. باید مبارزه‌ کارگری را هم جهانی کرد."

نقدروش‌های کار
یک مرکز آمریکایی معروف به Solidarity Center از دیگر نهادهایی بود که به علامت همبستگی با کارگران جهان در همایش یادشده شرکت داشت. برخی از شرکت‌کنندگان نیز می‌گفتند این نهاد وابسته به دولت آمریکاست.
فرخنده آشنا در این زمینه می‌گوید: "Solidarity Center تلاش می‌کرد که در کشورهای عربی تشکیلات جدیدی به وجود بیاورد. ما خیلی حساس بودیم که حتماً در رابطه با آن افشاگری کنیم و اطلاعات روشن و دقیقی به این کشورها بدهیم. بخش بزرگی از کارمان روشنگری و افشای این نهاد غیر کارگری بود. می‌خواستیم به دیگر تشکیلات کارگری که از کشورهای دیگر آمده بودند هشدار و آگاهی بدهیم. آنجا بحث زیادی بود. موضعگیری ما این بود که به هیچ‌وجه از هیچ جا کمک مالی برای این همایش دریافت نکنیم. میزبان ما اتحادیه‌های کارگری ترک بودند. هزینه‌های ما سه نماینده را که در آن برنامه شرکت کرده بودیم، اتحاد بین‌المللی کارگری از صندوقی می‌داد که خودش دارد. این امکان مالی با کمک مالی‌ای که خود اعضا به آن می‌دهند، تأمین شده بود. مکان را اتحادیه کارگری کارگران ترکیه فراهم کرده بود که به آن می‌گفتند خانه‌های همبستگی. بیشتر میهمانان در این خانه‌ها اقامت داشتند.
Solidarity Center تلاش خود را کرد تا در میان نهادها و تشکل‌های کارگری نفوذ کند؛ به خصوص مثلاً در رابطه با عراق و بحرین و این کشورها. ما همه تلاش‌مان را به کار بستیم که بتوانیم روشنگری کنیم و به نظرم تا حدوی هم موفق بودیم. چون ما بعدها می‌دیدیم که همین کشورهای یادشده خیلی گرایش به ما نشان می‌دادند و می‌خواستند ارتباط بیشتری با ما داشته باشند. چون به‌هرحال جرقه‌ای به رای‌شان زده و بحث‌هایی را پیش برده بودیم. آنهایی که نیت مثبت داشتند به ما سمپاتی نشان می‌دادند و می‌خواستند اطلاعات بیشتری راجع به این مرکز ضد کارگری به آن‌ها بدهیم."
فرخنده آشنا در ادامه درباره این که چرا به Solidarity Center اتهام ضدکارگری می‌زنند، چنین توضیح می‌دهد: "Solidarity Center ، یکی از نهادهای زیرمجموعه اتحادیه‌های وابسته کارگری به دولت آمریکا است و همه‌جا سعی می‌کند نفوذ کند و این جنبش‌های رادیکال کارگری را به انحراف بکشاند. به‌هرحال سیاست‌هایی که Solidarity Center در سطح جهان پیش می‌برد، سیاست‌هایی است که جنبش‌های کارگری را منحرف می‌کند و نمی‌گذارد به شکل رادیکال پیش برود و سعی می‌کند آن‌ها را زیر سلطه‌ دولت‌های سرمایه‌داری بکشد.
خود آن کارگرها یا مثلاً خود همان اتحادیه تصورشان بر این بود که یکسری امکانات فنی به آن‌ها می‌دهند یا یکسری آموزش‌های کارگری به آن‌ها می‌دهند. سئوال ما این بود: خب این‌ها این امکانات را از کجا به دست می‌آورند؟ چون می‌دانید که یکی از موضوعات سری Solidarity Center مسائل مالی‌اش است. هیچ‌وقت روشن نمی‌کند که بودجه‌اش را از کجا می‌آورد. این‌ هزینه‌هایی که در این کشورها می‌کند را از کجا می‌آورد؟! ما این سئوال را می‌گذاشتیم جلوی اتحادیه‌هایی که به ما سمپاتی نشان می‌دادند. مطرح می‌کردیم این بودجه را از کجا به دست می‌آورند که می‌توانند این کمک‌ها و این تدارکات مالی و این آموزش‌ها را به شما بدهند؟ برای خود اتحاد بین‌الملل این خیلی مهم است که مسائل مالی طبقه‌ کارگر باید بتواند خیلی شفاف و روشن عمل کند. این اساس انتقاد ما را در کنفرانس تشکیل می‌داد."

رادیو زمانه - پانته‌آ بهرامی