گزارشی از اذعان رسمی به وجود هفت هزار کودک کار خیابانی در تهران
گفته می شود تنها در تهران دستکم هفت هزار کودک کار وجود دارد.
بنا به اطلاع گزارشگران هرانا، این رقم که از سوی انجمن حمایت از حقوق کودکان ارائه شده تنها مربوط به کودکانی است که کار آن ها مشهود است و به راحتی در سطح جامعه دیده می شوند.
بسیاری از کودکان در کشور، به واسطه ی فقر شدید مجبور به کار در محیط های سخت و سر پوشیده منجمله کوره های آجرپزی و کارگاه های قالی بافی هستند که به دست آوردن آماری حتی نسبی از ایشان تقریبا غیر ممکن است.
علی رغم آمار و ارقام ارائه شده درباره ی ریشه کن شدن بی سوادی در سنین بالا ما شاهد افزایش بیسوادی در پایین هرم سنی حتی در پایتخت هستیم که این صحه گذارنده بر بالا بودن تعداد کودکان کار و بهره کشی از آن ها در کشور می باشد؛ کودکان با ورود به بازار کار به دلیل نبود فرصت و عدم تامین هزینه های تحصیلی از سوی دولت یا خانواده مجبور به ترک تحصیل می شوند.
فقر، بیکاری و اعتیاد والدین مهم ترین عوامل تاثیر گذار برای روانه شدن کودکان کم سن و سال به بازار کار و درآمد زدایی است.
کار کودکان در حالیست که ایشان به دلیل کم سن و سال بودن و عدم نظارت دستگاه ها در بسیاری از موارد استثمار شده و بر اساس ارزش واقعی زحمتی که می کشند حقوق دریافت نمی کنند. بر اساس آمار جهانی چهار نفر از هر پنج كودك كارگر، حقوقی مناسب كارش دریافت نمی كند.
جدا از توافق نامه های جهانی، بر اساس قانون کار در جمهوری اسلامی نیز، به کار گماردن کودکان کمتر از ١۵ سال ممنوع است و به کار گیری نوجوانان ١۵ تا ١٨ سال نیز در شغل های سخت و زیان آور ممنوع است.
باید گفت كه كودكان در تمام شاخه های اقتصادی جهان فعالند و کمتر حوزه ای یافت می شود كه كودكان در آن فعالیت نداشته باشند.
بر اساس گزارش های سازمان بین المللی كار ILO، بیشتر كودكان شاغل در بخش هایی از اقتصاد مشغول به كارند كه در آنها نه قراردادی وجود دارد و نه بیمه. آن ها مثلا یا در زمین های كشاورزی به همراه پدر و مادرشان كار می كنند، یا در كارخانه ها به صورت غیر رسمی مشغولند و یا در خانه ی ثروتمندان كلفتی و نوكری می كنند.
خبرگزاری هرانا - پنجشنبه ١٠ تیر ١٣٨٩
---------------------
وضعیت بحرانی کودک آزاری در ایران
۳۰درصد از کودکان یک تا پنج سال در معرض آزارهای جسمی هستند.
مددکار انجمن حمایت از حقوق کودکان با اعلام اینکه بیشتر کودک آزاریها در فضای خصوصی و توسط پدر و مادر صورت گرفته است گفت: ۳۰درصد از کودکان یک تا پنج سال در معرض آزارهای جسمی هستند، و بیش از ۵۰ درصد والدین ایرانی تنبیه بدنی کودکان را حق خود می‌دانند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، عصمت یاری، مدد کار انجمن حمایت از حقوق کودکان در جلسه ماهانه این انجمن که به بررسی وضعیت اجتماعی و حقوقی کودکان ایران در سال ۸۸ اختصاص داشت ،با اعلام اینکه، در حال حاضر حدود ۹ میلیون کودک زیر ۶ سال و ۲۷ میلیون کودک زیر ۱۸ سال در ایران وجود دارد تاکید کرد: ۱۴۴هزار و ۵۶۵ مورد کودک آزاری در ۶ ماه اول سال ۸۸ به اورژانس اجتماعی گزارش شده است که از این میان ۱۱ درصد تماسهای اورژانس اجتماعی در ۹ ماه اول سال ۸۸ در مورد کودک آزاری بوده است؛ به طور متوسط روزانه ۱۵۰۰ الی ۱۶۰۰ تماس با اورژانس اجتماعی برقرار می شود.
۳۰ درصد از کودکان یک تا پنج سال در معرض آزارهای جسمی هستند او در ادامه این گزارش با اعلام اینکه ۳۰ درصد از کودکان یک تا پنج سال در معرض آزارهای جسمی هستند افزود: در شش ماه اول سال ۸۸ ، ۲۰۰ مورد کودک آزاری به دفتر انجمن حمایت از حقوق کودکان اطلاع داده شده است که از این تعداد ۲۰ درصد جسمی و ۳۲ درصد عاطفی بوده است. بر اساس آمار های این انجمن ، ۵۳ درصد آزارها توسط پدران و در کل ۹۰درصد آزارها توسط پدر و مادر و یا ناپدری و نا مادری و در فضای خصوصی و منزل صورت گرفته است.
مدد کار انجمن حمایت از حقوق کودکان یاد آور شد: از موارد گزارش شده به انجمن بیش از ۹۰ درصد خانواده ها وضعبت نابسامان داشته که ۲۶ درصد از موارد وجود اعتیاد در خانواده و ۲۸ درصد طلاق و در مابقی خانواده ها مشاجره و درگیری و بیماریهای روانی در والدین گزارش شده است.
بیشتر کودک آزاری ها در فضای خصوصی و توسط پدر و مادر صورت گرفته است یاری، در مورد نحوه ارتباط با انجمن گفت: نحوه اطلاع رسانی ۲۵ درصد موارد توسط مادران، تنها ۶ درصد توسط مدرسه، ۱۹ درصد توسط همسایه ها، ۵ درصد توسط پدران انجام شده است.
او با اشاره به اینکه تمام موارد کودک آزاری در خانواده های نابسامان رخ داده خاطر نشان کرد: از آنجایی که کودکان قربانی کودک آزاری هستند، بررسی عواملی که منجر به بروز این مسئله اجتماعی می شود حایز اهمیت است؛ بیشتر آزارها در فضای خصوصی و توسط پدر و مادر صورت گرفته و تقریبا همه موارد در خانواده های نابسامان رخ داده است. به گفته وی، با توجه به ماهیت کودک آزاری که به علت عدم توانایی کودک در بیان یا دسترسی به حمایت و هم چنین عدم نظارت بر خانواده نمی توان به این آمار اعتماد کرد و مسلما این آمار تنها نمونه ای از خروار است.
آزار عاطفی بر روی کودکان در میان خانواده‌های تحصیل کرده مددکار انجمن حمایت از حقوق کودکان با اعلام اینکه، رابطه معنا داری میان خانواده های نابسامان و تعداد و نوع آزار کودکان وجود دارد گفت: کودکان در خانواده های نابسامان و معتاد بیشتر مورد آزار چندگانه و توام جسمی، عاطفی، غفلت و جنسی هستند. او ادامه داد: خانواده هایی که والدین سطح تحصیلات بالاتری دارند کودکان بیشتر مورد آزار عاطفی قرار می‌گیرند. در کل در هر دو تیپ خانواده کودک آزاری تاثیر سوء بر شخصیت و خود پنداره کودک دارد و هر دو مانعی بر رشد عاطفی، روانی و اجتماعی و …کودک است. یاری، به دلایل عمده فرهنگی، که به کودک آزاری منجر می‌شود، گفت: از دلایل فرهنگی کودک آزاری، نهادینه بودن خشونت در خانواده و بازتولید این فرهنگ در نسلهای بعدی است.
احساس گناه و خشم در کودکان آزار دیده به گفته یاری، هنوز هم نزدیک به ۷۰ درصد خشونت ها در فضای خصوصی و خانواده اتفاق می‌افتد و مهمترین تاثیر این خشونت ها ایجاد دوگانگی در شخصیت کودکان، محترم بودن مفاهیم پدر و مادر و همزمان آسیب از جانب آنها، تشویق به اعتماد و احترام به آنها و تاکید بیش از حد در مورد اطاعت و حرف شنوی از والدین علی رغم ازدیاد و فزونی کاستی‌ها و غفلت‌ها و بی کفایتی والدین در تربیت فرزندان موجب تشدید احساس تنفر، گناه، خشم در کودکان می‌شود. کما اینکه ما شاهد تماس تلفنی کودکانی هستیم که مورد آزار والد قرار می‌گیرند و احساس گناه شدیدی در مورد اطلاع رسانی آزار دارند. یاری ادامه داد: رواج استفاده از تنبیه جسمی و عاطفی تحت عنوان تربیت کودک و تایید قانونی و عرفی آن که به صورت هنجار پذیرفته شده است، در حالی که تنها راهی برای تخلیه خشم و عقده های هیجانی والد بر کودک بدون حتی کوچکترین توضیحی در مورد علت تنبیه است.
بیش از ۵۰ درصد والدین ایرانی تنبیه بدنی کودکان را حق خود می دانند مدد کار انجمن حمایت از حقوق کودکان گفت: نتایج تحقیق میدانی در ایران نشان می دهد که بیش از ۵۰ درصد والدین تنبیه بدنی کودکان را حق خود می دانند و آن را یکی از راه های تربیت کودکان ذکر می کنند و ۴۰ درصد والدین اقدام به تنبیه بدنی کودکان کرده اند. او با موشکافی دلایل کودک آزاری در کشور عنوان کرد: از علتهای مهم کودک آزاری عامل فقر اقتصادی در کنار فقر فرهنگی است، غالب کودک آزاریها در خانواده های متشنج و تک والد و خانواده معتاد رخ می دهد و معمولا این خانواده ها از نظر اقتصادی در شرایط نابسامانی به سر می برد.
تصادفی بودن تولد کودکان و نگاه ابزاری به آنها
یاری افزود: عدم برنامه ریزی مناسب برای کودکان چه در سطح خرد و جه در سطح کلان، از تقریبا تصادفی بودن تولد کودکان بدون امکان سنجی برای تولد نوزاد در خانواده تا سیاست های ضد و نقیض در دوره های تاریخ بر فرزند آوری یا کنترل جمعیت که حاکی از نگاه ابزاری به کودک است، چرا که اغلب کودکان عاملی برای درمان اعتیاد پدر، عامل افزایش محبت بین والدین و مبادله گر مواد مخدر و…هستند.
در تهران ۷ هزار کودک کار به چشم می‌خورد
فقر، بیکاری و اعتیاد والدین اولین تاثیر را بر کودک به صورت روانه نمودن کودکان جهت درآمد زدایی یا محرومیت از تحصیل به علت مخارج مدارس دارند. فقط در تهران حدود هفت هزار کودک کار وجود دارد و این رقم تنها مربو ط به کودکانی است که کار آنها بارز می باشد و در سطح جامعه دیده می شوند، به نظر می رسد علی رغم تلاش مسئولان جهت ریشه کن کردن بیسوادی در سنین بالا ما شاهد افزایش بیسوادی در پایین هرم سنی حتی در کلانشهرها هستیم کما اینکه در آمار مربوط به مددکاری انجمن نیز با کودکان ۹،۱۰ ساله بیسواد و حتی گاهی در مناطق بالاتر از منطقه ۶ نیز شاهدیم.
افزایش مادرانی که نمی خواهند مادر و همسر فداکار باشند
مددکار انجمن حمایت از حقوق کودکان در ادامه با اشاره به افزایش ۷/۱۵ درصدی طلاق در سال گذشته ادامه داد: کمبود فرصت های شغلی برای مادران، افزایش اعتیاد زنان، بوروکراسی اداری مراجع قضایی جهت حضانت کودک، فرسودگی زنانی که با همسر معتاد خود سر کرده اند موجت افزایش مادرانی است که دیگر حاضر به ایفای نقش مادر فداکاری که ساخته بودیم نیستند و تمایل ندارند به تنهایی این نقش را به دوش بکشند. به گفته یاری، به نظر می رسد فشار زیاد بر خانواده های متلاشی، تک والد، پر تشنج برای نگهداری کودکان تنها امیدی واهی در مورد شایستگی این خانواده ها در این امر است و هر روز ما شاهد فجایع منحصر به فرد و شکنجه های تاریخی در این خانواده ها هستیم.
معضل سیاست گذاری های شتابزده برای کودکان
مدد کار انجمن حمایت از حقوق کودکان با انتقاد از عدم وجود یک نهاد متولی گر در امر کودکان گفت : هنوز نهاد متولی کودکان در ایران وجود ندارد و هر بار شاهد سیاست گذاری های مقطعی، شتاب زده در امور مربوط به کودکان هستیم و در نهایت امور مربوط به کودکان جزئی حاشیه ای از وظایف متعدد یک سازمان قرار می گیرد و یا سازمانهای متعدد درگیر مسئله ای می شوند که هر کدام این وظیفه را به دیگری محول می دارد. او ادامه داد: از سوی دیگر بسیاری از مشکلا ت کودکان با روان درمانی و مشاوره اعضای خانواده قابل پیشگیری یا بهبود است اما به دلیل هزینه های سنگین این درمانها و کمبود نیروی متخصص نسبت به جمعیت این حوزه با مشکل جدی مواجه است که البته بیمه ها در این زمینه می توانند بسیار کار گشا باشند.
خبرگزاری حقوق بشر ایران
پنجشنبه ۱۰ تیر ۱۳۸۹