ماجرای کارگران "معدن سان خوزه شیلی" هیچ ارتباطی به کارگران "معدن هجک کرمان" ندارد.کارگران معدن شیلی "محبوس" شدند و اما کارگران معدن کرمان "مدفون".این تعبیر یکی از مسئولین است و البته تعبیری درست است. ٣٢ کارگر معدن شیلیائی و ١ کارگر بولیویائی معدن مس سان خوزه پس از ٢ ماه تلاش دولت از معدن خارج و سوژه اول رسانه های داخلی و تیتر داغ رسانه های خارجی شدند.نجات کارگران شیلی به یک جشن ملی تبدیل شد.جشن و پایکوبی البته قابل پیش بینی بود.٢ ماه زندگی از طریق کانال‌های باریک ارتباطی که بعضی‌ها به آن لقب «بند ناف» دادند.کارگران شیلی زنده بیرون آمدند و به قهرمانان ملی تبدیل شدند و تا ماهها جزئی از "شوی واقعی تلویزیونی" بودند. این واقعه باعث شد رئیس جمهور شیلی به مردم قول دهد که اداره عالی کنترل معادن را تشکیل می دهد و بازرسان را چندین برابر می کند.
این ماجرا با کمی تفاوت در هجک کرمان هم تکرار شد.البته این بار کارگران مدفون شده بودند و فقط باید جسد آنها پیدا می شد.طبیعی است که هزینه بیرون کشیدن این کارگران به ٢٠ میلیون دلار نجات کارگران شیلی نمی رسید.برای نجات کارگران به فیبر نوری و دوربین و کانال های باریک و غیره نیازی نبود.فقط یک ماشین خاک برداری نیاز است تا جسد این کارگران را از دل خاک بیرون بکشد.جشنی هم در کار نیست.رسانه ای نیز حاظر نیست برای گزارش لحظه به لحظه این ماجرا گروه خبری بفرستد.پیام تسلیتی هم وجود ندارد.رئیس جمهور نیز در پای معدن حاضر نمی شود و کارگران کشته شده نیز قهرمان نامیده نمی شوند و برای رسانه ملی و "بالاتر از خبر" و "٢٠ و ٢٠" نیز یک سوژه جذاب خبری محسوب نمی شوند. حرف مسئول محترم درست است. این ماجرا خیلی شبیه به داستان کارگران شیلی نیست.اما به نظر می رسد این قضیه از یک زاویه به هم نزدیک باشد و از این بابت فرقی بین کارگر محبوس با کارگر مدفون نباشد.آنچه محبوس شده است حقیقت این "ماجرای شب گرفته و غمرنگ" است و آنچه که مدفون شده نیز انسانیت و ارزش جان آدمی است. ماجرای شیلی خیلی ساده بود.قیمت مس بالا رفت.کارفرما هم تصمیم گرفت برای تولید بیشتر،کارگران تا روزی ١٢ ساعت اضافه‌کاری کنند .این درحالی بود که ازشرایط ایمنی کار هم خبری نبود.
ماجرای معادن کرمان نیز خیلی ساده است.معادن خصوصی می شوند و یا دردست مدیران ناکارامد دولتی قرار می گیرند و هر روز حادثه ای در اعماق زمین رخ می دهد و کارگر زحمتکشی که دستش بوسیدنی و عرقش متبرک است، جان خود را پای "هذیان گوئی بازار" و "افسانه بازرآزاد" می دهد.این "کازینوی سرمایه داری" همان "چپاول علنی" و "آوای وحشی" است که لباس "توسعه و مدنیت" به تن کرده است.
وقتی به گفته دیوان محاسبات معدن ١٢٠٠ میلیارد تومانی را ١٨٠ میلیارد تومان می فروشند، روشن است که برای حق الناس و جان آدمی کمتر از تاراج بیت المال ارزش قائل شوند.
رئیس جمهور شیلی وعده می دهد که بازرسان را چندین برابر می کنیم و شرایط ایمن برای کار کردن در معادن را افزایش می دهیم. اما در کرمان از وعده رئیس جمهور هم خبری نیست.پیام زنده ماندن کارگران شیلی حمایت بیشتر از جریان کارگری بود اما کشته شدن کارگران کرمان، بدون هرگونه پیامی است.
کرمان به این نوع حوادث عادت کرده است. ۱۶ آذر ماه حادثه مشابهی در همین معدن اتفاق افتاده بود و طی آن تعدادی از معدنچیان جان خود را از دست داده بودند.از ابتدای سال ۱۳۸۹ تا به‌حال بیش از ۲۰ کارگر هنگام کار در معدن‌های زغال‌سنگ استان کرمان کشته شده‌اند که ۱۲ کارگر تنها در حادثه معدن بابنیزو بودند.به گزارش خبرگزاری ها در سال ۱۳۸۸ نیز حداقل ۲۱ کارگر هنگام کار در معادن زغال‌سنگ استان کرمان به علت حوادث مختلف جان خود را از دست داده‌اند. طبق آمار، تعداد کشته‌شدگان در حوادث معدن به يک نفر در ماه و تعداد مجروحان نيز به يک نفر در هر روز می‌رسد. دليل عمده اين سوانح در معادن کرمان، عمق بسيار زياد معادن زغال سنگ، عدم توجه صاحبان معادن در خصوص رعايت نکات ايمنی و همچنين بهره برداری از روش های سنتی برای استخراج زغال سنگ است.
بنابرانی ماجرای شیلی - کرمان هر دو بریک پاشنه می چرخد.سود بیشتر با کم کردن هزینه ها. مرگ کارگر بی ارتباط با سود نیست. هر چند در مواردی ظاهر ماجرا بی دقتی و بی احتیاطی است اما باید ریشه این مرگ ها را در سود و نفع و مطلوبیت عده ای دیگر دید .این حرف به معنای زیر سوال بردن کسی نیست.قرار نیست خدای نکرده قشر زحمتکش و مومن و انقلابی در بخشی از بدنه جریان سرمایه دار کشور مورد اتهام قرار گیرند. صحبت بر سر نظام است. ریشه مرگ ها را باید در "بازار" دید. ریشه در کالایی شدن جامعه و حاکمیت قیمت ها است .همه چیز در کارایی خلاصه می شود و کارایی هم از نظر برخی جز با یله سازی قیمت ها محقق نمی شود. در این میان عده ای هم قربانی رقابت و کارایی می شوند. و البته این نیز گریز ناپذیر است. دلسوز ترین های قشر مدهوش و شیفته بازار، معتقدند طردشدگان و از بین رفته های بازار را باید با پول نقد و اعانه حمایت کرد. آنچه در این میان بی اعتبار است انسانیت و شرف ادمی است که به سادگی در مقراض دوتکه بازار قیمت می گیرد و تعدیل و تسویه و مبادله می شود
محسن مهدیان
کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل کارگری