شماری از کارخانه‌های تبریز به‌دلیل مشکلات مالی، سوءمدیریت و بدهی‌های هنگفت به بانک‌ها و پیمانکاران، دست به تعدیل یا اخراج کارکنان خود زده‌اند. موتوژن، تراکتورسازی و کبریت‌سازی از جمله این واحدهای صنعتی هستند.
تبریز چهارمین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران، مشهد و اصفهان محسوب می‌شود. این شهر به دلیل وجود ده‌ها کارخانه و صدها شرکت ریخته‌گری، مقام دوم را پس از تهران در صنعت کشور دارد. مجتمع عظیم پتروشیمی، ماشین‌سازی، تراکتورسازی، موتوژن، بلبرینگ سازی، پیستون سازی، نساجی تبریز، لیفتراک سازی یا بنیان دیزل از جمله واحدهای صنعتی معتبر در این شهر هستند. کارخانه‌های تبریز در عرصه صنایع غذایی، خشکبار و شکلات‌سازی، حرف نخست را در بازار تولید ایران می‌زنند.
اما یکی از بزرگ‌ترین مراکزصنعتی تبریز، تراکتورسازی در آستانه بحران و خوابیدن تولید قرار دارد. دیرزمانی است که دستمزد کارگران با تاخیرهای یک‌ماهه تا سه ماهه پرداخت می‌شود و حقوق قانونی آنان چون سرویس ایاب و ذهاب یا غذای گرم به ویژه در شیفت شب به شدت محدود شده است.
یک فعال کارگری درمنطقه به دویچه‌وله می‌گوید: « کارخانه تراکتور سازی در حال ورشکستگی است و نزدیک ۴۰ میلیارد تومان بدهی به شرکت‌های ریخته‌گری و پیمانکاری خارج از شرکت دارد که برایش قطعه می‌سازند. علت این بحران، سوءمدیریت، کمبود مواد اولیه و واردات تراکتورهای خارجی است. تراکتوری که قبلا با کمک دولتی، ده میلیون تومان قیمت تمام شده داشت، الان به ۲۷ میلیون تومان رسیده است. از طرف دیگر تراکتورهای ارزان‌تر از خارج وارد کرده‌اند که کیفیت بهتری هم دارد. در نتیجه تراکتور تولید داخل، خریدار ندارد. کارخانه هم چون فروش و درآمد ندارد، ناچار است کارگران خود را اخراج کند یا در بهترین حالت از حقوق قانونی آنها بزند.»
۳۲۰۰ کارگر در معرض تهدید
تراکتور سازی تبریز در اجرای روند خصوصی سازی با سهامداری دو شرکت سایپا و موسسه اعتباری مهر ایران (صندوق قرض‌الحسنه بسیج) اداره می‌شود. بدهی کنونی دولت به این کارخانه ۵۰۰ میلیارد ریال است. فعالان کارگری می‌گویند ادامه سوءمدیریت کنونی می‌تواند زندگی بسیاری از ۳۲۰۰ کارگر این کارخانه را تباه کند.
موتوژن نیز یکی از واحدهای صنعتی معتبر تبریز است که ۳۵ سال از تاسیس آن می‌گذرد. این کارخانه تولید کننده انواع الکتروموتورهای خانگی و صنعتی است. پیامدهای تحریم و در دسترس نبودن مواد اولیه و مورد نیاز، به تولید این کارخانه لطمات جدی زده است. فعال کارگری در منطقه می‌گوید: «رکود در تولید، موجب می‌شود که سرمایه‌ای به دست شرکت نرسد و مدیران آن برای کاستن از بار فشار مالی، به سیاست تعدیل یا اخراج روی بیاورند.»
بنا بر گزارش‌های تایید نشده، اخیرا چند کارگر باسابقه موتوژن اخراج شده‌اند. بر اساس این گزارش‌ها، مسئولان موتوژن اعلام کرده‌اند که به افراد اخراجی بر اساس سابقه‌شان، حق بیمه تعلق می‌گیرد. فعالان کارگری بیم آن دارند که مشکلات مالی موجود در کبریت‌سازی تبریز هم، امنیت شغلی کارکنان آنجا را به خطر اندازد.
مهیندخت مصباح - تحریریه: بهمن مهرداد
دویچه وله -١٧. ٠۴. ٢٠١٠