این نوشته برای بازگویی مبارزات سندیکایی کارگران ایران، نه تنها به کارگران برای اطلاع از گذشته پُرافتخارخود،بلکه برای کسانی است که از تاریخچه مبارزات سندیکایی کارگران ایران مطلع نیستند وبا تکرار ذهنیات خود،ارزش مبارزات سندیکایی کارگران ایران را به زیر سوال برده وحکیمانه به کارگران وفعالان سندیکایی توصیه می کنند که دست ازمبارزات سندیکایی برداشته و به تشکلهایی که هنوزدراول پیچ "چه باید کرد" مانده اند، بپیوندند.پیشروان سندیکایی می دانند که با ارتقا سطح زندگی کارگران،می توان از کارگران انتظار داشت تا به ارتقا فرهنگی و سیاسی خود همت بگمارند. سندیکاها مدرسه دائمی آموزش وپرورش کادرهای آینده جنبش کارگری و جنبش آزادی خواهی بوده وهستند.
پس ازتشکیل شورای متحده مرکزی کارگران وزحمتکشان ایران در ١٣٢٣/٢/١١ و موفقیت های پیاپی این تشکل سراسری کارگران در دستیابی به حقوق زحمتکشان وپیروزی کارگران برفئودالهای تازه سرمایه دارشده و کارفرمای مستبد وبزرگ ،محمد رضاپهلوی و استعمار انگلیس ،بزرگترین اعتصاب کارگری در بخش نفت در خاورمیانه شکل گرفت.شورای متحده مرکزی کارگران وزحمتکشان ایران در اردیبهشت سال ١٣٢۵ در اعتصاب آغاجاری که توسط شورای متحده خوزستان رهبری می شد ،درتمامی مذاکرات به عنوان نمایندگان کارگران روبروی روسای استعماری شرکت نفت ونمایندگان حکومت مستبد محمدرضا و استاندار به غایت انگلیسی و فئودالهای عرب ازموضعی قدرتمندانه وارد مذاکره شد.خبرنگار تایمزلندن گزارش داد:
«درتاریخ ایران بی سابقه است که بابت شش روزکار حقوق هفت روز را بدهند.»سفارت انگلیس گزارش دادکه:«شرکت نفت ایران وانگلیس هیچ راهی جزمذاکره ندارد، زیرا شورای متحده زحمتکشان در موضعی بسیار قوی قرار دارد وحدود ٧۵ درصد کارگران نفت را به عضویت اتحادیه درآورده است.»کنسول انگلیس درخرمشهرنوشت:«که شرکت نفت این توافق نامطلوب راپذیرفت وشورای متحده رانماینده تام کارگران دانست،چراکه ازگسترش ونفوذ کمونیسم اطلاع داشت ومی ترسید اعتصاب به پالایشگاه آبادان سرایت کند.»
به همین خاطر استعمار انگلیس و استبداد محمدرضا پهلوی و فئودالهای عرب جیره خوار انگلیس با همدستی استاندار کارگرستیز خوزستان برای سرکوبی شورای متحده خوزستان دست به تحریک کارگران زدندو دراقدامی ابلهانه توافق شرکت انگلیسی نفت را درمذاکرات اردیبهشت مبنی بر پرداخت دستمزد روزهای جمعه زیرپاگذاشتند وموجب اعتصابی بزرگ وتعیین کننده درمبارزات پیش روی طبقه کارگر برای ملی کردن صنعت نفت شدند. خواسته های شورای متحده کارگران وزحمتکشان خوزستان دراعتصاب١٣٢۵/٢/١١چنین بود:
«اضافه شدن دستمزدها، ساختن خانه برای کارگران،تهیه دکتر وقابله ودرمانگاه برای کارگران، پرداخت مزد روزجمعه» وبه دنبال آن در اعتصاب ١٣٢۵/۴/١٢ «پرداخت دستمزد روزهای جمعه،گماردن کارگران درکارگاههابرای حل وفصل اختلافات میان کارگران وشرکت نفت،افزایش سالانه دستمزدها، وسایل نقلیه برای کارگرانی که ناگزیرند ازخانه هایشان تا محل کار چندین کیلومترپیاده روی کنند»
متاسفانه تنها بازماندگان پیشکسوت این مبارزات دو برادرمبارز هارون و بارون که تاچندی پیش زنده بودند ازمیان ما رفتند،وامروزبا استناد به کتاب ارزشمند پرفسور یرواند آبراهامیان به این اعتصاب باشکوه می پردازیم. این نوشته بیاد رهبران مبارز این اعتصاب بیادماندنی نجفی، غلام رضا مرادی،متقی،وفایی،تربیت،کبیری ورمضان کاوه ورهبران سرشناس این مبارزات حفیظ اله کیانی وعلی امید،تقدیم کارگران مبارز کنونی می شود تامشعلی فرا روی مبارزات امروز ما باشد.
«رودر رویی مورد نظر در ١٩ تیر رخ داد.امابعدمعلوم شد که بیشتربه تحریک مقامات بوده است.درآن روز،شرکت نفت وعده دستمزد روز جمعه را زیرپاگذاشت .استاندارهوادارانگلیس حکومت نظامی برقرارکرد و فرمانده نظامی آغاجاری رهبران کارگری محلی راکه به مذاکرات دعوت کرده بود،دستگیرکرد.اعتصابی خودجوش صورت گرفت که شورای متحده مرکزی کارگران وزحمتکشان بی درنگ آن راتایید کرد.»
به نوشته حبیب لاجوردی در کتاب اتحادیه های کارگری وخودکامگی: در ٢٣ تیر١٣٢۵ ساعت ٦ بامداداعتصاب کارگران آبادان تحت رهبری شورای متحده آغازشد.ترات سرکنسول انگلیس اقرارکرد: اعتصاب بطرز شگفت آوری خوب سازمان یافته ومنظم بود.هنگامی که کارگران دست ازکارکشیدند،نزدیک به هزارتن ازآنان به توزیع جزوه هایی پرداختندکه علل اعتصاب رابه اختصار توضیح می داد.
« تمام کارمندان در سراسر خوزستان به خوداری از رفتن به سرکاردر ٢٢ تیرتا برکناری استانداراز سوی حکومت مرکزی،لغوحکومت نظامی،آزادی رهبران کارگری،و تضمین پرداخت دستمزد روزهای جمعه،دعوت کردند.بیش از٦۵ هزار کارگربه دعوت شورای متحده خوزستان پاسخ گفتندوبزرگترین اعتصاب صنعتی ایران ویکی ازبزرگترین اعتصابهادرخاورمیانه را بوجود آوردند. این اعتصاب نه تنهاشامل ۵٠ هزارنفرکارگری یدی وکارمنددفتری شرکت نفت بود،بلکه ٢٠٠ افزارمندهندی درپالایشگاه آبادان،هزاران آتش نشان ،راننده کامیون،رفتگر،کارگرراه آهن،کارگرنساجی ودانش آموزدبیرستان درسراسرخوزستان،صدهامغازه دار،صنعتگرو سوداگرنوپای بازار،و حتا آشپزها،راننده ها،ومستخدمان خانواده های اروپایی رانیزدربرمی گرفت. کنسول انگلیس دراهوازگزارش دادکه:" اعتصاب با قدرتی عظیم پا گرفت" کنسول خرمشهر نوشت که اعتصاب درآبادان با راهپیمایی منظم در مقابله با مقامات نظامی شروع شد.وابسته نظامی انگلیس نیزگزارش دادکه اعتصاب عمومی با آرامش آغازشد و"بلافاصله اداره کامل مناطق صنعتی خوزستان رابه شورای متحده خوزستان سپرد." اگرچه اعتصاب عمومی درآغازآرام بود،بزودی به رو در رویی خشونت بار بین کارگران نفت،مقامات نظامی واعراب بومی مبدل شد.درروز دوم اعتصاب عمومی که خبرمحاصره آغاجاری ازسوی عشایرمسلح عرب وتدارک حمله به آبادان،به این شهر رسید،به ترس و وحشت تبدیل شد.کنسول انگلیس گزارش دادکه او به رهبران عرب توصیه کرده است افرادخود را از آبادان دورنگه دارند اما"شایعه ای قوی وجود دارد که فرمانداربه شیوخ عرب دستور داده است عشایرخود را گرد آورندو دفتر حزب توده رابه آتش بکشند"کنسول افزودکه استانداراحتمالا "به عربها متوسل شده است" زیراپادگان آبادان تنها٢۵٠ سرباز دارد.باپخش شدن این شایعه،مردم خشمگین در اطراف دفاتراتحادیه عرب جمع شدندو زمانی که پلیس به ارعاب وتیراندازی پرداخت،جماعت خشمگین به دفاتر اتحادیه عرب حمله بردند. وبه این ترتیب در طول شب دست به شورشی زدند که ١٩ کشته و٣٣٨ زخمی به جای نهاد.شورشها تا صبح روزبعد که هیاتی اظطراری ازتهران به فرودگاه آبادان وارد شد،ادامه یافت.این هیات شامل مظفرفیروزازحزب دموکرات،رضارادمنش ازحزب توده،و حسین جودت از شورای متحده مرکزی کارگران وزحمتکشان ایران بود. پس از هفت ساعت بحث وگفتگوبا شرکت نفت،استاندار،و شورای متحده کارگران وزحمتکشان خوزستان،هیات اعزامی مصالحه ای میان طرفین مخاصمه برقرارکرد.طبق این توافق،شورای متحده خوزستان پذیرفت که به اعتصاب عمومی پایان دهد،از درخواست برکناری استانداربگذرد، و اتهامات وحملات تند خودبه شرکت نفت واتحادیه عرب متوقف سازد. متقابلا،مقامات نظامی،رهبران شورای متحده خوزستان را آزاد کردند و شرکت نفت ،هم با پرداخت حقوق روزهای تعطیل وهم با افزایش حداقل دستمزدروزانه به ٣۵ ریال موافقت کرد.بدین سان شورای متحده کارگران وزحمتکشان خوزستان به خواسته های اقتصادی اصلی خود رسید. زمانی که کارکنان به سرکارخود بازگشتند،نوئل بیکر وزیرکشور انگلستان،محرمانه به وزرای همکارخود درکابینه اظهارداشت که کل ناآرامی براثر سخت گیری شرکت نفت برسر حقوق ایام تعطیل بروز کرده بود.به همین ترتیب مقامی ناشناس درشرکت نفت به وزارت خارجه نوشت که دراعتصاب عمومی چهارروزه رهبران سرسخت شرکت نفت مقصر بودند،که از درک مشکلات کارگران عاجز بوده ، تجربه ای در برخورد با نیروی کارسازمان یافته نداشتند و"شناخت آنان از اتحادیه های کارگری به تکرارشوخیهای کهنه ای محدود می شود که رنگ باخته است"سرانجام کنسول انگلیس در اهواز با جمع بندی گزارشهای خود ازاعتصاب عمومی ،اخطار کرد که توفیق اقتصادی ، نفوذ کمونیستها را برکارگران تقویت کرده است وکارگران همچنان تاکید می ورزند که در مذاکرات آنها با شرکت نفت ،حزب توده باید نماینده آنان باشد.با پیروزی اعتصابات عمومی در اصفهان و خوزستان طی تابستان ١٣٢۵ شورای متحده مرکزی کارگران و زحمتکشان ایران به اوج موفقیت های خود دست یافت.»
مازیارگیلانی نژاد