هشتم مارس با بیش از صدو‌پنجاه سال تاریخ پر فراز و نشیب كه پشت سر دارد، از یك سو، گرامی‌داشتِ خاطره‌ی زنانی است كه برای احقاق حقوق انسانی خویش فریاد دادخواهی سر دادند و بی پروای تحقیر و تمسخر، حصر اقتصادی، تهدید و زندان و آزارهای جسمی و روانی، جهانی را كه مردان مطابق معیارهای خود و موافقِ پسند و منافع خود ساخته‌اند به چالش كشیدند. اما، از سویی دیگر، یادآور راه‌بندانی است كه اربابان زر و زور و نظام‌های مردسالار و زن‌ستیز، با ترفندهای گوناگون، برای در امان ماندن از این سیل خروشانِ دادخواهی ایجاد كرده‌اند. هر دیواری كه با مبارزه‌ی زنان فروریخته و هر قفسی كه شكسته شده، به هزار تمهید دیواری دیگر و قفسی دیگر، گیریم خوش آب‌ورنگ یا "شیشه‌ئی" بنا شده است.
در ایران، اما، داستان زنان حدیثی دیگر است؛ حدیث جان‌هایی كه قربانی تعصب‌های عرفی و قومی و خشم كور می‌شوند؛ حدیث درد و رنج و سرخوردگی كه تبعیض‌های گسترده‌ی خانگی و اجتماعی به زنان تحمیل می‌كند، و قوانین زن‌ستیز كه آن‌ها را نیم یا هیچ می‌شمارد و حتی حق انتخاب پوشش را بر آنان روا نمی‌دارد. حدیث عمرهایی كه زیر فشار تهدید و اعدام و سنگسار به سر می‌رسند.
با این همه، سیل خروشانِ زنان حق‌طلب را سر باز ایستادن نیست. از سال ١٨۵٧ در نیویورك، تا امروز و هر روز در گوشه گوشه‌ی جهان، و در ایران، زنان از درخواست عدالت و برابری و آزادی دست برنداشته‌اند. گاه با گام‌های استوار و گاه آهسته و لنگ‌لنگان، گاه با جوش و خروش و گاه با پایداری صبورانه مبارزه‌ی خود را برای دست‌یابی به حقوق شایسته‌ی انسانی به پیش می‌برند. صداهای سال‌ها در گلو خفه‌شده را با چنان قدرتی پژواك می‌دهند كه مردانی را پذیرای همراهی می‌سازد و نهادهایی را به گشودن اندك روزنه‌هایی به روی زنان وامی‌دارد. و این همه، البته به بهای خشم‌های فروخورده‌ی جان‌كاه در نهادهای مردسالار برای اثبات موجودیت خویش، به بهای سال‌های جوانی كه در آرزوی برابری و اختیار بر بدن و زندگی خود در زندان‌های خانگی و بیرونی سپری می‌شوند، به بهای خون دخترانی كه سنگفرش خیابان‌ها را گلگون می‌كند . . .
كانون نویسندگان ایران 8 مارس، روز جهانی زن، را به تمامی زنان جهان، به‌ویژه زنان ستم‌دیده و سربلند ایرانی، شادباش می‌گوید و امیدوار است زنان آزاده و مردان آگاه این سرزمین بیش از پیش دریابند كه شناخت هرچه بیش‌تر باورهای دیرپای مردسالاری، و مبارزه با آن‌ها در هر دو سپهر خصوصی و عمومی، از باید‌های هر تحول بنیادین و رسیدن به جامعه‌یی برابر و آزاد است.
كانون نویسندگان ایران
٨ مارس ٢٠١١ - (١٧ اسفند ١٣٨٩)